فلاش خارجی یا اکسترنال (External) نوعی از فلاش است که در داخل دوربین تعبیه نشده است و به صورت جداگانه به دوربین عکاسی متصل می گردد. فلاش های خارجی یا اکسترنال به نام های دیگری همچون اسپیدلایت (Speedlight) یا Flash gun یا فلاش اختصاصی (Dedicated Flash) نیز نامیده می شوند.
این فلاش ها قابل حمل (Portable) بوده و از طریق اتصال به کفشک (Hot Shoe) دوربین و یا به صورت بی سیم و بدون اتصال به دوربین قابلیت شلیک نور را دارند.
چند نمونه فلاش خارجی یا اکسترنال
این نوع فلاش ها بطور شایع در انواع عکاسی حرفه ای و آماتوری مورد استفاده قرار می گیرند و کاربردهای متعددی در تامین نوردهی (Exposure) در هنگام عکاسی دارند، بطوریکه برای خیلی از عکاسان یک وسیله ضروری تلقی می گردد.
برای مطالعه بیشتر در خصوص انواع فلاش ها می توانید به مطلبی که در وب‌سایت تک لنز تحت عنوان "انواع فلاش ها در عکاسی" موجود است، مراجعه نمایید.
همه فلاش های اکسترنالی که توسط شرکت های سازنده دوربین عکاسی (مثل کانن یا نیکون) و یا سایر شرکت ها (به عنوان طرف سوم یا Third-Party ) ارائه می گردند از اجزا و قسمت های مشابهی تشکیل شده اند. در اینجا به مهمترین قسمت های مشترک در یک فلاش اکسترنال خواهیم پرداخت.
سر فلاش (Flash Head)
سر فلاش به ناحیه ای از فلاش گفته می شود که خروج نور از آنجا انجام می پذیرد. این قسمت شامل اتاقکی است که لامپ یا تیوب فلاش در آن قرار گرفته است و وظیفه تولید نور را بر عهده دارد. برای تجمیع و تمرکز نور، محوطه داخل اتاقک با سطوح نقره ای یا آینه ای پوشیده شده است تا به عنوان یک منعکس کننده (Reflector) عمل کند و نور را به سمت جلو هدایت نماید.
سر فلاش های اکسترنال معمولا در دو جهت مختلف قابلیت چرخش دارند.
در اکثر فلاش ها، سر فلاش قابلیت تغییر زاویه به سمت بالا و پایین (Tilt) و چرخش به چپ و راست را دارد. این خاصیت کمک می کند که عکاس بتواند زاویه و جهت تابش نور فلاش را کنترل نماید.
مثلا در مواردی که قصد دارید از آن برای نوردهی بازتابی (Bounce flash) استفاده کنید، امکان تغییر زاویه سر فلاش به جهات مختلف مثل سقف یا دیوار یا سایر سطوح موجود در صحنه وجود خواهد داشت.
پانل یا صفحه پخش کننده (Diffuser Panel)
این صفحه پخش کننده (Diffuser) در قسمت جلوی سر فلاش قرار دارد و هنگام خروج نور از فلاش، در سر راه آن قرار می گیرد و منجر به پخش شدن نور و نرم تر شدن آن (Softer) می شود.
صفحه پخش کننده (دیفیوزر) در ناحیه سر فلاش
صفحه پخش کننده نور زاویه باز (Wide Angle Diffuser)
صفحه پخش کننده (دیفیوزر) زاویه باز ، عموما در قسمت سقف اتاقک سر فلاش تعبیه شده است و می توان آن را به صورت کشویی خارج نمود و بر روی پانل پخش کننده قرار داد.
به این ترتیب نور پس از تابش از ناحیه سر فلاش از این صفحه نیز می گذرد و با عبور از آن، در سطح وسیع تر و زاویه بازتری پخش می شود.
این صفحه در هنگام استفاده از لنز های واید (زاویه باز) بکار می رود بطوریکه با پخش شدن نور، کمک می کند که زوایا و گوشه های تصویر تاریک نشود و نور در سطح وسیع تری از صحنه پخش گردد. البته استفاده از آن باعث می شود که مختصری از شدت نور فلاش کاسته شود.
صفحه پخش کننده نور زاویه باز
در بعضی فلاش ها صفحه دیگری به نام Catchlight Reflector Card یا کارت بازتابی برق چشم، وجود دارد که برای بازتاب نور بر روی سوژه مقابل بکار می رود. این صفحه معمولا سفید است و در زاویه ای عمود بر جهت تابش نور فلاش، موجب بازتابش نور می شود. محل قرارگیری آن در ناحیه سر فلاش و در مجاورت صفحه دیفیوزر است و خارج کردن آن به همراه صفحه دیفیوزر انجام می شود. این صفحه خصوصا در کنترل نور فلاش در هنگام استفاده از تکنیک فلاش بازتابی (Bounce Flash Technique) بکار می رود.
کارت بازتابی برق چشم
روشنگر فوکوس خودکار (AF illuminator)
روشنگر فوکوس خودکار یا تابنده پرتوهای کمکی برای فوکوس خودکار (AF Assist Beam Emitter) در ناحیه جلوی بدنه فلاش قرار گرفته که در بسیاری از انواع فلاش ها با سطح شفاف و قرمز رنگی پوشیده شده است. روشنگر فوکوس خودکار در مواقعی که نور صحنه کم است برای کمک به عملکرد سیستم فوکوس خودکار (Autofocus) دوربین عکاسی عمل می کند، بطوریکه وقتی دکمه شاتر به حالت نیمه ، فشار داده شود، این روشنگر، نوری از خود ساطع می کند که برای لحظه خیلی کوتاهی به سوژه برخورد کرده و باعث می شود سیستم فوکوس خودکار دوربین، سوژه را ببیند و بر روی آن فوکوس کند.
معمولا نور ساطع شده از روشنگر فوکوس خودکار از نوع مادون قرمز (Infrared) است.
روشنگر فوکوس خودکار (AF Assist Beam Emitter)
محفظه باطری (Battery compartment)
در قسمت تنه فلاش ناحیه ای برای قرارگیری باطری ها تعبیه شده است. اکثر فلاش های اکسترنال از باطری های قلمی (AA) با ظرفیت های بالا (مثل باطری های لیتیومی) استفاده می کنند.
به علت مصرف انرژی بالای فلاش خصوصا وقتی به میزان زیاد از آن استفاده می کنید، بکار بردن باطری های قابل شارژ (Rechargeable) به صرفه تر خواهد بود. دقت کنید که آمپر باطری های مذکور ترجیحا از 2000 میلی آمپر ساعت (mAh) بیشتر باشد. هر چه ظرفیت باطری های قابل شارژ بیشتر باشد، سرعت شارژ و دوام انرژی الکتریکی آنها بیشتر خواهد بود.
در مواقعی که با فلاش کار می کنید خصوصا در کارهای حرفه ای، داشتن باطری اضافی توصیه می شود.
محفظه باطری در چند نوع فلاش اکسترنال
پایه فلاش (Foot)
این قسمت شامل ناحیه ای از فلاش می شود که به صفحه کفشک (Hotshoe) دوربین متصل می گردد. بر روی پایه فلاش نواحی اتصال الکتریکی آن با دوربین قرار دارد که وقتی فلاش بر روی کفشک قرار می گیرد اتصال فلاش با دوربین برقرار می شود.
شرکت های مختلف سازنده دوربین عکاسی، بر روی کفشک، نواحی اتصال مخصوص به خود را دارند و فقط فلاش هایی قابلیت اتصال به آنها را دارند که دارای همان سیستم اتصالی باشند. بنابراین در مواردی که فلاش مورد نظر شما دارای همان مارک تجاری دوربین نمی باشد، باید دقت کنید که فلاش مذکور با دوربین مورد استفاده سازگار (Compatible) باشد تا بتواند بر روی آن عمل کند. سایرسازندگان فلاش (به عنوان طرف سوم یا Third-Party)، فلاش های خود را متناسب با برندهای مختلف دوربین مثل کنون، نیکون یا سونی می سازند و اصولا در هنگام عرضه آنها در بازار، بایستی سازگاری آنها با نوع دوربین مربوطه به مشتری اعلام گردد.
دو نوع پایه فلاش با قفل اهرمی و قفل پیچی
قفل پایه فلاش (Foot mounting lock)
وقتی که فلاش بر روی یک کفشک قرار می گیرد با قفل کردن این کلید، پایه فلاش در جای خود محکم می شود و در صورت حرکت و جابجایی دوربین بر روی کفشک ثابت می ماند. این قفل ها عموما به صورت پیچی و یا به شکل اهرمی می باشند.
اگر هنگام کار با فلاش این قفل بسته نباشد، ممکن است که فلاش از روی کفشک جدا شده و بیافتد.
دکمه قفل جابجایی سر فلاش (Tilt and swivel lock release)
با فشار دادن این دکمه، سر فلاش از حالت ثابت خارج شده و می توان آن را بر اساس نوع فلاش، به سمت بالا و پایین و یا به طرفین چرخش داد. در فلاش های قدیمی تر خصوصا در انواع سرچکشی معمولا این دکمه و قابلیت چرخش فلاش وجود ندارد.
لازم است پس از جابجایی سر فلاش دقت شود که دکمه مذکور مجدد قفل شود (Lock) تا سر فلاش در جای خود ثابت بماند.
راهنمای تغییر زاویه سر فلاش (Tilt position guides)
بر روی بدنه بیشتر فلاش ها در ناحیه ای که سر فلاش به صورت مفصلی قابلیت تغییر زاویه یا چرخش دارد، خطوط و اندازه های راهنما حک شده است تا میزان تغییر زاویه (Tilt ) سر فلاش را نشان دهد. این راهنما معمولا زاویه بین 45 تا 90 درجه را مشخص می کند. البته در بعضی فلاش ها محدوده تغییر زاویه سر فلاش از این مقادیر بیشتر است.
در بعضی فلاش ها در ناحیه زیر سر فلاش خطوط راهنمای دیگری تعبیه شده است که خیلی شبیه به خطوط راهنمای قبلی است، منتهی این خطوط راهنما، مقدار زاویه چرخش سر به سمت چپ و راست را مشخص می نمایند.
نمایش محل قرارگیری راهنمای تغییر زاویه سر فلاش
صفحه مونیتور فلاش (LCD)
در پانل LCD فلاش ها بسیاری از تنظیمات آنها دیده می شود. این تنظیمات از طریق دکمه هایی که بر روی فلاش تعبیه شده است، انجام می شوند. صفحه مونیتور فلاش عموما دارای چراغ است و هنگام استفاده روشن می شود تا در مواقع تاریکی قابلیت مشاهده داشته باشد.
دکمه های تنظیم (Setting buttons)
دکمه هایی بر روی فلاش و معمولا در ناحیه پشتی آن تعبیه شده است که بوسیله آنها می توان حالت (Mode) فلاش ( TTL یا دستی بودن نورسنجی)، جبران نوردهی (+/- buttons) ، تنظیمات ارتباط بی سیم و یا سایر عملیات مربوط به تنظیم فلاش را انجام داد.
یکی از دکمه های تنظیم که در ناحیه پشت فلاش ها قرار دارد، دکمه تخلیه (Flash discharge) است که با فشردن آن، بدون اینکه دوربین فعال باشد، فلاش شلیک می کند. دکمه خاموش و روشن فلاش و دکمه تنظیم اندازه زوم فلاش نیز در عموم فلاش ها در همان ناحیه قرار دارند.
صفحه مونیتور و دکمه های تنظیم در فلاش های اکسترنال
چراغ اعلام آمادگی فلاش (Ready light)
پس از روشن کردن فلاش و گذشت مدت زمان مختصری که بر اساس نوع فلاش متفاوت می باشد، فلاش شارژ شده و برای شلیک آماده می شود. وقتی که فلاش شارژ می شود، چراغ کوچکی که در پشت فلاش تعبیه شده است، روشن می گردد و شارژ شدن آن را اعلام می کند.
در مدل هایی از فلاش ها این چراغ با روشن شدن فلاش، روشن می شود و هنگامیکه فلاش شارژ شد تغییر رنگ می دهد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گردآوری و تالیف: امیر دولتیاری
تاریخ نگارش/آخرین ویرایش: 1398/6/18
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مراجع:
1_Chris Weston (2008). The Essential Lighting Manual for Photographers, 1th ed. RotoVision SA, Switzerland.
2_Sean (2017). Photography Lighting 101: Types of Flashes & Studio Strobes. Retrieve from www.the-digital-picture.com on Aug 13.
3_Editors (2009). Your Complete Guide to Flash Technology: Types of Flash. Retrieve from www.whatdigitalcamera.com on Jun 12.
4_Bjorn Peterson (2018). A Guide to On-Camera Flash. Retrieve from www.bhphotovideo.com on Aug 25.
5_Attila Kun (2018). Camera Flash Types. Retrieve from www.exposureguide.com on Aug 25.
6_Jim Harmer (2018).Speedlights vs. Strobes. Retrieve from https://improvephotography.com on Aug 25.
7_Matthew Gore (2014). Best Rechargeable AA NiMH Batteries For Your Flash. Retrieve from www.lightandmatter.org on Oct 7.
سایر مقالات مرتبط:
- انواع فلاش ها در عکاسی
- چگونگی کار با فلاش خارجی در عکاسی
- تکنیک های کاربردی در فلاش ها